Θα μπορούσατε ποτέ να φανταστείτε ότι για να μάθει το παιδί σας να κάνει «καλά» γράμματα, να συνηθίσει να συγκεντρώνεται σε ότι κάνει, να δοκιμάζει νέες γεύσεις, θα μπορούσε να βοηθηθεί από κάποιες συνεδρίες εργοθεραπείας; Πιθανώς όχι.
Κι αυτό επειδή, αν και οι περισσότεροι έχουμε ακούσει για την εργοθεραπεία, δεν γνωρίζουμε – όσον αφορά το παιδιατρικό της κομμάτι – ποια παιδιά θα μπορούσε να βοηθήσει, ούτε βέβαια και με ποιον τρόπο.
Τι μπορεί να κάνει ένας εργοθεραπευτής;
Να εντοπίσει τις δυσκολίες του παιδιού, να διερευνήσει τις αιτίες τους και να το βοηθήσει να αποκτήσει τις απαραίτητες δεξιότητες, ώστε να καταφέρνει ότι και τα παιδιά της ηλικίας του.
Οι πιο συνηθισμένες δυσκολίες
Τι θα κάνατε αν το παιδί σας έκανε άσχημα γράμματα έτσι ώστε να μη καταλαβαίνει κανείς τι θέλει να πει; Πιθανώς θα του ζητούσατε να γεμίσει σελίδες γράφοντας, ώστε να βελτιώσει τον γραφικό του χαρακτήρα. Ο εργοθεραπευτής σε καμία περίπτωση δεν θα συμφωνήσει μαζί σας. Θα αξιολογήσει γιατί το παιδί δεν γράφει ευανάγνωστα και μέσα από επιλεγμένες δραστηριότητες θα το βοηθήσει να αποκτήσει ή να προσαρμόσει τις δεξιότητες του.
Οι δεξιότητες έχουν να κάνουν με :
- Τις αισθήσεις και την επεξεργασία τους.
Μπορεί, π.χ. όταν το παιδί πιάνει πράγματα στο χέρι του, να του πέφτουν ή να μην τα αναγνωρίζει χωρίς να τα βλέπει. Σε μία τέτοια περίπτωση, είναι πιθανό να μην πιάνει σωστά το μολύβι και επομένως, να μην κάνει καλά γράμματα. Έχει, δηλαδή, δυσκολία στο απτικό σύστημα, επειδή ο εγκέφαλος δεν ερμηνεύει σωστά τα ερεθίσματα που προέρχονται από την αίσθηση της αφής. Σε αυτό το παιδί, ο εργοθεραπευτής θα «δουλέψει» την απτική ενημερότητα του χεριού, δηλαδή μεταξύ άλλων- θα του σχηματίσει γράμματα και σχήματα στην παλάμη ή θα του βάζει πράγματα στο χέρι και θα του ζητάει να τα αναγνωρίσει χωρίς να τα κοιτάει κλπ.
- Τις προσαρμοστικές αντιδράσεις.
Το παιδί που δεν έχει καλή λεπτή κίνηση, μπορεί να μη κινεί σωστά τα δάχτυλα του και ως εκ τούτου, να μην κάνει καλά γράμματα. Σε αυτό το παιδί, ο εργοθεραπευτής θα δώσει ασκήσεις, ώστε να βελτιώσει την κίνηση των δακτύλων. Για παράδειγμα, μπορεί να του ζητήσει να κρατάει κέρματα στην παλάμη του και να τα πιάνει ένα – ένα χρησιμοποιώντας μόνο τον αντίχειρα και το δείκτη, βιδώνει και να ξεβιδώνει, να περνάει κορδόνια σε χάντρες κλπ.
- Τις ψυχογνωστικές λειτουργίες.
Το παιδί μπορεί να μην έχει την ικανότητα να συγκεντρωθεί σε ότι κάνει ή να αισθάνεται την ανάγκη να κινείται διαρκώς.
Ο εργοθεραπευτής θα προσπαθήσει να το μάθει να συγκεντρώνεται, να οργανώνει το χρόνο του, να κάνει συχνά διαλείμματα ώστε να μην κουράζεται, να ακούει επιλεγμένη μουσική που αυξάνει την συγκέντρωση του ή να ικανοποιήσει την ανάγκη του για συνεχής κίνηση (π.χ. βάζοντας το να κάθεται σε μία μπάλα ώστε να κινείται συνεχώς), έτσι ώστε να μπορεί να συγκεντρωθεί.
Σε όλα αυτά είναι απαραίτητη και η συνεργασία των γονιών. Έτσι, μετά την συνεδρία θα πρέπει και οι γονείς, ακολουθώντας τις οδηγίες του εργοθεραπευτή, να συνεχίσουν την πρακτική εξάσκηση και στο σπίτι.
H ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΩΣ ΠΑΙΧΝΙΔΙ
Ακριβώς επειδή η εργοθεραπεία δεν είναι και δεν λειτουργεί ως μάθημα, αρέσει πολύ στα παιδιά που έρχονται σε επαφή μαζί της. Οι εργοθεραπευτές χρησιμοποιούν πολλά παιχνίδια, όπως μπάλες, πλαστελίνη, υλικά για κατασκευές και ζωγραφική, παζλ, κούνιες, σχοινάκια κ.α.
Το παιδί λοιπόν που θα παραπεμφθεί σε έναν εργοθεραπευτή θα αξιολογηθεί, όσον αφορά τις ελλείψεις και τις ανάγκες του, μέσα από την παρατήρηση και ειδικά τεστ δραστηριοτήτων.
Στην συνέχεια ο εργοθεραπευτής θα προσπαθήσει να προσεγγίσει το παιδί και να του κεντρίσει το ενδιαφέρον για να κάνει τις δραστηριότητες που θα τον βοηθήσουν να συμπληρώσει τις ελλείψεις του.
Ιωάννα Κατσινέλη
Certified in S.I.
Υπεύθυνη τμήματος
Εργοθεραπείας της "Άνοιξης"